پوشش طرح‌های آبخیزداری در ۲۶ درصد حوضه‌های آبریز/ اعتبارات بخش تحقیقات کافی نیست

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور گفت: ۹۰ میلیون هکتار از اراضی کشور نیازمند طرح های آبخیزداری است که تاکنون ۳۳ میلیون هکتار از اراضی حوضه آبریز معادل ۲۶ درصد تحت پوشش طرح های آبخیزداری و آبخوان‌داری قرار گرفته است. به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «عطالله ابراهیمی» امروز (دوشنبه) در خاتمه بازدید خبرنگاران از پژوهشکده […]

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور گفت: ۹۰ میلیون هکتار از اراضی کشور نیازمند طرح های آبخیزداری است که تاکنون ۳۳ میلیون هکتار از اراضی حوضه آبریز معادل ۲۶ درصد تحت پوشش طرح های آبخیزداری و آبخوان‌داری قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «عطالله ابراهیمی» امروز (دوشنبه) در خاتمه بازدید خبرنگاران از پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور در نشست خبری افزود: در حوضه‌های آبخیزداری حدود ۴۱ میلیون هکتار مطالعات تفضیلی و اجرایی انجام شده است، اما اجرای عملیات در برنامه ششم توسعه و پیش بینی های بعدی آن حدود ۱۰ میلیون هکتار بوده است که طبق گزارش سازمان منابع طبیعی کشور ۶۳ درصد اهداف تحقق یافته است.

به گفته وی، سطح مطالعه آماده اجرای حوضه‌های آبخیزداری ۲۰ میلیون هکتار گزارش شده است.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور درباره لایحه آبخیزداری اظهار داشت: لایحه آبخیزداری در کمیسیون زیربنایی مجلس در دست پیگیری است و امیدواریم هرچه زودتر از دولت به مجلس ارائه و تصویب شود. این لایجه یکی از ضرورت ها است که ابعاد مختلف آبخیزداری اعم از ساختار، اعتبارات، اولویت ها و مسائلی از این قبیل را تحت پوشش قرار می دهد.

ابراهیمی درباره مناطق سیل خیز کشور گفت: از آنجایی که پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری تحقیقاتی است، برای همه رودخانه های کشور شدت و ریسک سیل خیزی را در اطلس سیل به تفکیک استان ها شناسایی و معرفی کرده است که این ظرفیت در اختیار بخش اجرا قرار دارد. به طور مثال در اطلس سیل حوزه پرریسک سیل چالوس شناسایی و اعلام شده بود.

به گفته وی، اطلس سیل در کشور برای مدیریت منابع آبی آماده شده است تا از هدر رفت آب و تخریب زمین جلوگیری کند.

اعتبارات فعلی تحقیقات خاک و آبخیزداری یک دهم رقم واقعی است

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور به کم بودن اعتبارات حوزه تحقیقات خاک و آبخیزداری کشور اشاره کرد و گفت: اعتبارات این بخش در مقایسه با رسالتی که این پژوهشکده دارد کافی نیست، زیرا فعالیت های این بخش از لحاظ اهمیت آبخیزداری برای عبور از چالش های تغییراقلیم، خشکسالی، سیل و فرونشست زمین باید مورد حمایت اعتباری و مالی قرار بگیرد.

وی بر این باور است که روش های آبخیزداری می تواند بسیار اقتصادی تر و موثرتر از روش های هزینه‌بر فعلی باشد.

ابراهیمی تصریح‌کرد: اعتبار مصوب پژوهشکده در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۹ میلیارد تومان در نظر گرفته شد که افزون بر ۹۰ درصد برای هزینه های حقوق و دستمزد همکاران استفاده می شود، اما برای کارهای پژوهشی، تحقیقاتی، حمایت از استان ها و طرح های تحقیقاتی کارآمد اعتبارات کافی نیست؛ به طوری که اعتبارات فعلی یک دهم رقم واقعی است.

به گفته وی، در سال ۱۴۰۱ این اعتبار نزدیک به ۳۲ میلیارد تومان بوده است.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور ابراز امیدواری کرد بودجه ۱۴۰۳ با درایت دولت و مجلس شورای اسلامی افزایش یابد.

وی افزود: نبود اعتبارات در بخش تحقیقات باعث ممانعت از برخی عملیات طرح های پژوهشی شده است، زیرا با وجود تحقیق و پژوهشی که انجام می شود اما در بخش اجرا بسیاری از مشکلات نه تنها حل نشده، بلکه در سال‌های گذشته افزایش یافته است.

تاثیر منفی تغییرات اقلیمی در بخش کشاورزی کشور

ابراهیمی با بیان اینکه کمبود سرمایه گذاری در همه بخش های کشاورزی از جمله تحقیقات اثرات منفی خود را گذاشته است، اظهار داشت: این سرمایه‌گذاری نزدیک به چهار درصد تولید ناخالص داخلی است و برای جبران این عقب ماندگی باید از مشارکت بخش خصوصی و خیرین استفاده کرد.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور درباره اثرات تغییرات اقلیم، گفت: بررسی آمارها نشان می‌دهد تغییر اقلیم اثرات کاملا منفی بر بخش کشاورزی خواهد گذاشت، همچنان که آمارهای ۵۰ سال گذشته حکایت از افزایش دما و کاهش بارش‌ ها در کشور است.

وی تصریح کرد: میانگین بارندگی کشور در سالهای اخیر از ۲۵۰ میلیمتر که یک سوم میانگین جهانی است به ۲۳۲ میلیمتر کاهش و میزان تبخیر افزایش یافته است و تاثیر اقلیم در کشور ما ۲ برابر میانگین جهانی است.

ابراهیمی اضافه کرد: در حال حاضر اثرات تغییر اقلیم و خشکسالی به حدی نگران کننده است که به عنوان یکی از بحران های بزرگ آینده طبقه بندی شده و کار گروهی برای مقابله با آن تشکیل شده است.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور گفت: آبخیزداری به عنوان نسخه نجات بخش کشور از بحران آبی است، در این مدل روش‌ های مختلف تزریق آب به سفره های زیرزمینی، آبخوان داری، سدهای زیرزمینی و غیره وجود دارد که در طبقه بندی توسعه پایدار قرار گرفته است.

وی افزود: حفاظت از خاک همچون آب دارای اهمیت بسیار است زیرا تولید یک سانتیمتر خاک در مناطق مرطوب مانند خط استوا ۱۰۰ سال زمان نیاز دارد و این عدد در مناطق بیابانی ۱۰۰۰ سال است.

ابراهیمی اظهارداشت: پژوهشکده ۴۰ طرح تحقیقاتی سفارشی در دست اجرا دارد تا نسخه‌ های لازم را برای برون رفت از چالش‌ های موجود در اختیار نهادهای متولی قرار دهد زیرا امروز چاره‌ ای جز مدیریت بهینه آب و تامین آب مورد نیاز جمعیت فلات مرکزی کشور نداریم.

وی با بیان اینکه حفظ منابع آب و خاک کشور نیاز به نسخه‌ های جدید دارد تصریح کرد: ۳۸ ایستگاه تحقیقاتی در حوضه‌های آبخوان داری در سطحی حدود ۶۳ هزار هکتار ایجاد شده تا علاوه بر پیشگیری از تخریب و فرسایش خاک، وضعیت مناطق در معرض تهدید بهبود یابد.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور افزود: بندهای زیرزمینی الگویی ارزشمند است که به جای ایجاد سد در سطح زمین که موجب تبخیر و تعرق آب می‌شود می تواند موجب حفظ و نگهداری منابع آبی در زیرزمین شود.