تعاونی زعفران کاران، راهکاری برای توامندسازی زعفران کاران

به گزارش اگری پرس تعاونی زعفران کاران تشکلی است با رویکرد اقتصادی و اجتماعی که اقدام به ساماندهی کشاورزان زعفران کار جهت حصول منافع مشروع با در نظر گرفتن اصول تعاون می نماید. تعاونی زعفران کاران در همکاری و تعامل با سایر بخش های دولتی و غیردولتی می تواند اقداماتی از قبیل آموزش و انتقال اطلاعات علمی روز به زعفران کاران، پیگیری جهت دسترسی آسان به نهاده های کشاورزی، تلاش جهت بازاریابی بهتر محصول زعفران، ارتباط با دولت و تأثیر بر سیاست گذاری های حوزه زعفران و درنهایت توانمند ساختن کشاورزان زعفران کار را پیگیری نماید.

تعاونی زعفران کاران به عنوان یک تشکل کشاورزی می تواند پیگیری کننده مطالبات کشاورزان از بخش دولتی و هم چنین سایر بخش ها باشد و در تعامل با سایر بخش های اقتصادی کشور به رفع مشکلات، موانع و چالش های پیش روی زعفران کاران بپردازد.

تعاونی زعفران کاران و بازاریابی زعفران

در شکل زیر مسیرهای بازاریابی زعفران نشان داده شده است.

تعاونی زعفران کاران در امر بازار رسانی زعفران قطعاً از قدرت تعامل و هماهنگی و چانه زنی بالاتری نسبت به فرد فرد زعفران کاران برخوردار است و به این لحاظ می تواند درفروش محصول باقیمت واقعی تر به زعفران کاران کمک کند. در چند سال اخیر سازمان تعاون روستایی کشور در جهت واقعی تر کردن قیمت خرید زعفران از کشاورزان و حذف و کم کردن دلالان و واسطه ها از بازار زعفران اقدام به خرید توافقی( غیر تضمینی) نموده است. به طور کلی هدف سازمان تعاون روستایی در خرید توافقی محصولات کشاورزی، ایجاد تعادل، تنظیم بازار و جلوگیری‌از نوسانات شدید قیمت محصولات کشاورزی و عرضه تدریجی آن است( هیئت وزیران، ۱۳۷۵). تعاونی زعفران کاران می توانند در تعامل با سازمان تعاون روستایی به ایجاد تعادل و تنظیم بازار زعفران کمک شایانی کند.

از دیگر اقدامات دولت جهت ساماندهی وضعیت زعفران کشور ایجاد کارگروه ملی زعفران بوده است.

کارگروه ملی زعفران

در آیین‌نامه تشکیل کارگروه ملی زعفران( هیئت وزیران، ۱۳۸۳) آمده است:

ماده۱- به منظور ایجاد وحدت رویه و ساماندهی و هماهنگی جهت تقویت بازار بورس زعفران در مراحل فرآیند تولید تا مصرف زعفران، کارگروه ملی زعفران که از این پس به اختصار کارگروه نامیده می شود، تشکیل می گردد.

در ماده ۳ این آیین نامه وظایف کارگروه به شرح زیر آمده است:

۱- ایجاد هماهنگی و وحدت رویه و تصمیم سازی فرآیند تولید تا مصرف زعفران بر اساس وظایف و مأموریت دستگاه های عضو.

۲- کمک برای رفع موانع حضور و فعالیت تشکل ها در فرآوری و بازرگانی محصول زعفران.
۳- کمک به حفظ و تقویت موقعیت جهانی زعفران ایران در بخش تولید و بازرگانی و مصرف.

۴- ساماندهی و هماهنگی در جهت تقویت بازار بورس زعفران در راستای کنترل نوسانات شدید قیمت زعفران و توسعه تعامل با بازارهای جهانی.

همان گونه که در مورد دوم از ماده ۳ آیین‌نامه تشکیل کارگروه ملی زعفران مشاهده می شود در وظایف این کارگروه به رفع موانع حضور و فعالیت تشکل ها در فرآوری و بازرگانی محصول زعفران و حمایت از آن ها اشاره شده است. از جمله این تشکل ها که این آیین نامه به آن اشاره کرده است می توان به تعاونی ها اشاره کرد. از این دست آیین نامه ها و قوانین حمایتی در مورد زعفران و حمایت از تشکل های خصوصی و تعاونی های فعال در عرصه زعفران و… در قوانین کشور ما کم نیستند که این امر نشاندهنده اهمیت موضوع می باشد.

علاوه بر موارد ذکره شده، سازمان مرکزی تعاون در حال اجرای طرح جامع زعفران شامل آموزش کشاورزان، عملیات به زراعی، سورتینگ، بازاریابی، افزایش کیفیت، فرآوری و خشک کردن، شناسنامه دار کردن زعفران ایرانی، اعطای کارت شناسایی به زعفران کاران و ایجاد مزارع الگو است( بی نام، ۱۳۸۵). در این زمینه یکی از مناسبترین بسترهای تشکیلاتی که می تواند در تعامل با سازمان تعاون روستایی اقدام به کمک رسانی به اجرای طرح جامع زعفران نماید تعاونی های زعفران کاران و اتحادیه ی این تعاونی ها می باشد.

در ادمه جهت آشنایی با اتحادیه تعاونی کشاورزان زعفران کار اقدام به معرفی این اتحادیه، اهداف و اقدامات آن شده است.

اتحادیه تعاونی کشاورزان زعفران­کار

اتحادیه تعاونی کشاورزان زعفران کار متشکل از مجموعه ای از شرکت های تعاونی زعفران کاران است. این اتحادیه در جهت ارائه­ی هر چه بهتر خدمات به شرکت های تعاونی کشاورزان زعفران کار و قشر زحمت­کش زعفران­کار تشکیل گردیده است. این اتحادیه در آغاز تحت عنوان اتحادیه تعاونی های کشاورزان زعفران کار خراسان در اداره ثبت شرکت ها در سال۱۳۶۳ تشکیل و ثبت گردید. در سال ۱۳۷۵ نام اتحادیه رسماً به اتحادیه تعاونی­های کشاورزان زعفران کار ایران تغییر یافت. این اتحادیه به منظور تدابیر نظارتی- حمایتی در امر تولید زعفران در حال انجام اقدامتی از این قبیل می­باشد( بهنیا، ۱۳۹۱):

• اجرای طرح شناسنامه دار کردن کشت کاران زعفران و جمع آوری اطلاعاتی از قبیل مساحت، میزان تولید و…
• انجام طرح های پژوهشی در جهت افزایش تولید و عملکرد زعفران پیرامون تراکم کشت، عمق کشت، کشت ردیفی، فواصل خطوط کشت، اندازه­ی بنه ها، اثر تعداد بنه ها در میزان عملکرد، اثر کود شیمیایی و حیوانی در عملکرد، نوع خاک، شناسایی علف­های هرز، شناسایی آفات و بیماری­های زعفران و…
• ایجاد مزارع نمونه در شهرشتان­های تحت پوشش جهت آموزش بهزراعی زعفران به زعفران کاران.
• تأمین نیازهای زعفران کاران از قبیل تأمین کود شیمیایی و حیوانی، بنه مرغوب زعفران و…

آنچه که در مورد تعاونی زعفران کاران بیان شد حاکی از اهمیت این تشکل و اهمیت کشاورزان زعفران کار بوده است. امید است که با فراگیر شدن تعاونی زعفران کاران در بین کشاورزان این عرصه به بهبود معیشت زعفران کاران و پویایی اقتصاد کشاورزی کشور پرداخته شود.

علیرضا رحیمی/ کارشناس ارشد مهندسی کشاورزی- توسعه کشاورزی دانشگاه تهران.

منابع:

• بی نام. (۱۳۸۵). جلب رضایت زعفران کارن گامی محکم در حل معضل زعفران. مجله دام، کشت و صنعت. شماره ۷۶٫ فروردین ماه.
• بهنیا، م. (۱۳۹۱). زعفران( تاریخچه کشت، مصرف، گیاه‌شناسی، شیمی، تولید، فرآوری، استاندارد و بازاریابی). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
• هیئت وزیران. (۱۳۷۵). طرح خرید غیر تضمینی ( توافقی) محصولات کشاورزی به منظور عرضه تدریجی جهت ایجاد و تعادل و تنظیم بازار و جلوگیری از نوسانات شدید قیمت محصولات مذکور. قابل دسترسی در:

http://rc.majlis.ir/fa/law/show/116449

• هیئت وزیران. (۱۳۸۳). آیین نامه تشکیل کارگروه ملی زعفران.

قابل دسترسی در:

http://rc.majlis.ir/fa/law/show/124887