پاسکاری محصولات کشاورزی بین وزارتخانه ها/ ضرورت اصلاح قانون سازمان حفظ نباتات

طی چند هفته گذشته بود که خبر «برگشت محصولات ایران از عمان بخاطر سموم» فضای مجازی را پر کرد.اما شواهد حاکی از آن است که علت اصلی این موضوع عدم توجه تجار به دریافت گواهی تأیید بهداشتی بوده است.

به گزارش اگری پرس، کشورعمان برای ورود محصولات کشاورزی به کشور خود پیش‌شرطی گذاشته که محصولات باید گواهی تایید عدم باقی‌مانده سموم را داشته باشد. اما صادرکنندگان هیچ اطلاعی از این موضوع نداشتند، به همین خاطره محموله به ایران مرجوع شد.

همین مسئله باعث شد که طی چند وقت اخیر  زمزمه های مختلفی درباره این مسئله ایجاد شد و این سوال پیش آمد که چرا عدم موفق ایران در محصولات کشاورزی به خاطر وجود سموم است؟ مگر نظارتی در این زمینه نیست؟ رسول دیناروند، معاون وزیربهداشت درباره علت برگشت هندوانه ایرانی از یک کشور عربی می گوید: اگر کشوری برای صدور مجوز ورود محصولات غذایی و کشاورزی درخواست گواهی بهداشت از کشور مبدا بنماید سازمان غذا و دارو حتما آمادگی انجام آن را دارد.

دیناروند اضافه می کند: برای صدور گواهی بهداشت، آزمایشگاهای مربوطه از جمله باقیمانده سموم انجام می شود که پس از تایید آنها، گواهی فوق صادر می شود.برای هندوانه اصولا چنین درخواستی مطرح نشده است که سازمان غذا و دارو بخواهد گواهی بهداشتی صادر شود.

اما  نکته اصلی اینجاست که  میزان استفاده از سموم در محصولات کشاورزی تنها بخشی از مشکلات در فرآیند تولید محصولات کشاورزی است.  در کنار این موضوع متأسفانه بسیاری از مزارع با آب فاضلاب آبیاری می کنند و همچنین تعدادی از کشاوری در استفاده از سموم آنطور که باید دقت نمی کنند و این موضوع باعث می شود که محصولات کشاورزی با آب فاضلاب و سموم همراه باشد. به همین دلیل می طلبد که وزارت کشاورزی نظارت بیشتری لحاظ کند و به اعتقاد کارشناسان کشاورزی بهترین اقدام در گام نخست، اجرای قانون سازمان حفظ نباتات وابسته به وزارت کشاورزی است که باید اصلاح شود تا نظارت بر محصولات کشاورزی اصولی تر دنبال شود.

متأسفانه روند نظارت بر محصولات کشاورزی هنوز بین مسئولان امر به یک موضوع واجب تبدیل نشده است که بخواهند با دقت بر آن نظارت کنند. وزارتخانه جهاد کشاورزی و وزرات بهداشت و درمان  و وزارت نیرو، مسئول رسیدگی به  تولید محصولات کشاورزی ازجمله آبیاری سالم هستند، اما متأسفانه پاسکاری بین این سه وزارتخانه در برخی مواقع عدم تولید محصولات با کیفیت را به دنبال داشته است.

*هیچ کس بر مسئولیت خود توجه ندارد

علی ابراهیمی،عضو کمیسیون کشاورزی مجلس درانتقاد به نظارت بر محصولات کشاورزی گفت: هر چند دولت وزارتخانه های جهاد کشاورزی، بهداشت و درمان، کشور و نیرو را موظف کرد به این موضوع رسیدگی کنند اما متاسفانه  این موضوع میان دستگاه ها پاسکاری شده و هیچگاه به نتیجه خوب منجر نشده است.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه موضوع آبیاری مزارع با فاضلاب باید از سوی دستگاه های مسئول پیگیری و بررسی و به مردم اطلاع رسانی شود، گفت: وزارت جهاد کشاورزی وظیفه دارد بر کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی نظارت کرده و همچنین سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این باره وظیفه سنگینی بر عهده دارد.

 

*تجار برای صادرات محصولات کشاورزی گواهی تایید بهداشتی دریافت کنند

 

سیدرضا نورانی،رئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات کشاورزی  در دفاع از اینکه علت برگشت محموله صادراتی سموم نبوده است گفت:  کشور اردن یکی از شرکای تجاری عمان است و این کشور از اردن محصولات کشاورزی وارد می‌کند، اما در پی بالا بودن حد مجاز سموم واردات از اردن را ممنوع کرد بنابراین فرصت مناسبی برای حضور ایران در بازار این کشور پیش آمد که متاسفانه محموله به علت نداشتن گواهینامه لازم برگشت خورد.
نورانی تاکید کرد: متاسفانه به غلط علت برگشت محموله صادراتی در رسانه‌ها وجود سموم در محصول اعلام شد در حالی که علت برگشت، نداشتن گواهینامه تاییدیه بهداشتی بود.

وی گفت: البته انتظار این است که گواهی تاییدیه بهداشتی با مهر وزارت جهاد کشاورزی صادر شود، اما این وزارتخانه اعلام کرد، چون خود ما مصرف کننده سموم هستیم نمی‌توانیم گواهینامه صادر کنیم و باید وزارت بهداشت این گواهینامه را صادر کند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات کشاورزی افزود: به هر حال تلاش کردیم تا مشکل صادرکنندگان را با مراجعه به آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت رفع کنیم، اما سرگردانی تجار و ادامه این روند قطعا به جایگاه ایران در بازارهای جهانی آسیب می‌زند.

به گزارش اگری پرس اما مسئله بهداشت محصولات کشاورزی از جمله بهداشت آب و توجه به سموم موضوعی است که با سلامت مردم در ارتباط است.

از سوی دیگر، با توجه به تغییر کشت به دلیل خشکسالی موضوع سموم موجود در خاک در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی است که در قالب این برنامه باید مناطقی که خاک‌شان فلزات سنگین دارد، شناسایی شوند.

*ضرورت آموزش کشاورزان

در این میان، بحث فاضلاب و آب‌های آلوده را باید به صفر رساند زیرا سموم و کودها می‌توانند منشای بسیاری از بیماری‌ها باشند. سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی، وزیربهداشت پایان دادن به این معضل زیست‌محیطی را مستلزم همکاری همه بخش‌های مرتبط می‌داند و می‌گوید: برای تحقق این هدف‌، همکاری میان وزارت بهداشت و وزارت جهاد کشاورزی به شکل مطلوبی در حال انجام است که حاصل آن سلامت و امنیت غذایی مردم است. البته باید توجه کرد که این اقدامات کافی نیست و باید آنها را توسعه و ادامه دهیم.

از آنجایی که  ثبت سموم، آفت‌کش‌ها و کود مسئله مهمی است باید به میزان بسیاری مورد مطالعه قرار گیرد.  زیرا این حوزه سودآور و اغواکننده است و برای کنترل آن نیاز به انجام اقدام‌های بیشتر است. در این میان، آموزش کشاورزان هم باید مورد توجه قرار بگیرد و از آنجایی که مشکل تقلب در سموم هم وجود دارد، وزارت بهداشت باید به کمک  به وزارت جهاد کشاورزی بیاید.

برخی از کارشناسان نیز توسعه آموزش‌های لازم در حوزه سموم، کودها و آبیاری محصولات کشاورزی به کشاورزان را مهم دانسته  و معتقدند برای کنترل آبیاری مزارع با فاضلاب و همچنین کنترل فلزات سنگین چهار اقدام باید انجام شود که شامل کنترل استفاده از فاضلاب و پساب در کشاورزی، رسیدگی به بهداشت کشاورزی، کنترل گندم و پسته از‌نظر آفلاتوکسین و همکاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش سواد در این حوزه است.

نگاهی اجمالی به این معضل مهم که با جان و سلامت مردم در ارتباط است، نشان می‌دهد نهادهای مسئول باید اقدامات جزئی تری درباره کاهش آلودگی اب های مصرفی در اراضی کشاورزی، آموزش کشاورزان برای استفاده از سموم را جز برنامه های اصلی خود قرار دهند نه اینکه همواره در قالب شعارها و برنامه های مسئولان باقی بماند.

پایان/