نگاهی به آمار هزینه و درآمد خانوار روستایی در سال ۱۳۹۳

اطلاعات دریافتی از مرکز آمار ایران در طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار نشان می دهد که در بخش روستایی، متوسط هزینه خالص کل برای یک خانوار روستایی در طول سال ۱۳۹۳ معادل ۱۳۸،۵۲۸،۰۰۰ریال و میزان متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی در این سال۱۳۹,۰۵۱,۰۰۰ ریال بوده است. همچنین طبق آمارها از مجموع ۳۱ استان کشور در ۱۶ استان به طور متوسط میزان هزینه کرد خانوار روستایی در طول سال بیشتر از میزان متوسط درآمد آنان بوده است.

321 copyبه گزارش اگری پرس بررسی نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار شهری و روستایی سال۱۳۹۳ که در مهرماه ۱۳۹۴ توسط مرکز آمار ایران منتشر شد می تواند اطلاعاتی چند از وضعیت هزینه و درآمد خانوار کشور به ویژه خانوارهای روستایی در اختیار ما قرار دهد. طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار از سال ۱۳۴۲ در مناطق روستایی و از سال ۱۳۴۷ در مناطق شهری به اجرا درآمده است. از سال۱۳۵۳ علاوه بر هزینه های خانوار، اطلاعات درآمد نیز گردآوری شد. هدف کلی طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار، برآورد متوسط هزینه ها و درآمد یک خانوارها در سطح کشور است.

طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار سال ۱۳۹۳ بر اساس آمارگیری از ۱۸۸۸۵ خانوار نمونه در نقاط شهری و ۱۹۳۹۰ خانوار نمونه در نقاط روستایی کشور اجرا شده است. آنچه که در این یادداشت به آن خواهیم پرداخت واکاوی اطلاعات مربوط به هزینه و درآمد خانوار روستایی در سال ۱۳۹۳ و سال های پیش تر از آن است.

اطلاعات دریافتی از مرکز آمار ایران و نتایج این آمارگیری نشان می دهد که در بخش روستایی متوسط هزینه خالص کل (شامل هزینه های خوراکی، غیرخوراکی و دخانی) برای یک خانوار روستایی در طول سال ۹۳ معادل ۱۳۸،۵۲۸،۰۰۰ریال بوده است که این رقم در مقایسه با سال ۹۲ افزایش ۹ر۶ درصدی را نشان می دهد.

agripress0194

بر اساس نتایج بدست آمده، در سال ۱۳۹۳ متوسط درآمد دددسالانه یک خانوار روستایی ۱۳۹,۰۵۱,۰۰۰ ریال بوده است که نسبت به سال قبل از آن ۸/۱۴ درصد افزایش داشته است.

agripress0195

طبق آمار درآمد کل سالانه خانوار روستایی (جدول بالا)، هرچند درصد رشد درآمد در چند سال گذشته مثبت بوده است اما مقدار عددی آن در بازه سال های ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۳ پیوسته در حال کاهش بوده است به گونه ای که درصد رشد درآمد سالانه خانوار روستایی در سال ۱۳۹۰ نسبت به سال قبل از آن ۴ر۳۴ درصد رشد داشته است این در حالی است که این نسبت در سال ۱۳۹۳ در مقایسه با سال ۱۳۹۲ به عدد ۸ر۱۴ درصد رسیده است.

همچنین سهم هر یک از منابع درآمدی در کل درآمد روستایی از مشاغل مزد و حقوق بگیری، مشاغل آزاد کشاورزی و غیر کشاورزی و درنهایت سایر منابع (متفرقه) به ترتیب ۶ر۲۹، ۷ر۳۰، ۷ر۳۹ درصد بوده است.

agripress0196

در ذیل جهت آگاهی بیشتر، نمودار انواع هزینه های خوراکی یک خانوار روستایی در سال ۱۳۹۳ آمده است.

agripress0197

همچنین نمودار انواع هزینه های غیرخوراکی خانوار روستایی سال ۱۳۹۳ عبارت است از:

agripress0198

در ادامه با توجه به نتایج طرح آمارگیری، متوسط هزینه و درآمد خانوار روستایی به تفکیک استان در سطح کشور در جدول ذیل آمده است.

استان هزینه (ریال) درآمد (ریال) تفاضل (ریال)
۱ آذربایجان شرقی ۱۷۱,۹۴۱,۰۰۰ ۱۷۶,۹۷۷,۰۰۰ ۵,۰۳۶,۰۰۰
۲ آذربایجان غربی ۱۵۸,۲۵۸,۰۰۰ ۱۳۴,۰۳۷,۰۰۰ ۲۴,۲۲۱,۰۰۰-
۳ اردبیل ۱۵۹,۷۴۲,۰۰۰ ۱۷۰,۵۶۱,۰۰۰ ۱۰,۸۱۹,۰۰۰
۴ اصفهان ۱۶۷,۴۰۲,۰۰۰ ۱۴۶,۲۷۲,۰۰۰ ۲۱,۱۳۰,۰۰۰-
۵ البرز ۱۵۸,۴۷۳,۰۰۰ ۱۹۴,۲۸۸,۰۰۰ ۳۵,۸۱۵,۰۰۰
۶ ایلام ۱۲۰,۹۲۹,۰۰۰ ۱۱۸,۳۷۶,۰۰۰ ۲,۵۵۳,۰۰۰-
۷ بوشهر ۱۶۹,۸۵۸,۰۰۰ ۱۶۷,۰۸۱,۰۰۰ ۲,۷۷۷,۰۰۰-
۸ تهران ۱۵۸,۱۶۵,۰۰۰ ۱۹۷,۱۷۳,۰۰۰ ۳۹,۰۰۸,۰۰۰
۹ چهارمحال بختیاری ۱۸۶,۰۲۵,۰۰۰ ۱۴۰,۹۷۳,۰۰۰ ۴۵,۰۵۲,۰۰۰
۱۰ خراسان جنوبی ۱۱۳,۰۶۰,۰۰۰ ۱۱۰,۶۸۳,۰۰۰ ۲,۳۷۷,۰۰۰-
۱۱ خراسان رضوی ۱۲۸,۵۳۷,۰۰۰ ۱۲۲,۸۰۵,۰۰۰ ۵,۷۳۲,۰۰۰-
۱۲ خراسان شمالی ۱۰۸,۲۷۴,۰۰۰ ۱۰۵,۷۱۰,۰۰۰ ۲,۵۶۴,۰۰۰-
۱۳ خوزستان ۱۷۸,۸۶۴,۰۰۰ ۱۷۷,۸۷۷,۰۰۰ ۹۸۷,۰۰۰-
۱۴ زنجان ۱۲۸,۴۰۳,۰۰۰ ۱۴۱,۶۲۰,۰۰۰ ۱۳,۲۱۷,۰۰۰
۱۵ سمنان ۱۲۹,۹۲۴,۰۰۰ ۱۴۸,۷۳۹,۰۰۰ ۱۸,۸۱۵,۰۰۰
۱۶ سیستان و بلوچستان ۷۵,۰۴۰,۰۰۰ ۶۹,۹۹۶,۰۰۰ ۵,۰۴۴,۰۰۰-
۱۷ فارس ۱۳۵,۰۷۸,۰۰۰ ۱۳۶,۴۸۳,۰۰۰ ۱,۴۰۵,۰۰۰
۱۸ قزوین ۱۴۵,۳۸۱,۰۰۰ ۱۶۴,۱۱۹,۰۰۰ ۱۸,۷۳۸,۰۰۰
۱۹ قم ۱۳۰,۳۹۵,۰۰۰ ۱۶۳,۹۲۰,۰۰۰ ۳۳,۵۲۵,۰۰۰
۲۰ کردستان ۱۲۰,۴۹۳,۰۰۰ ۱۲۴,۰۷۹,۰۰۰ ۳,۵۸۶,۰۰۰
۲۱ کرمان ۷۷,۶۵۷,۰۰۰ ۹۷,۵۴۲,۰۰۰ ۱۹,۸۸۵,۰۰۰
۲۲ کرمانشاه ۱۵۰,۲۵۵,۰۰۰ ۱۲۵,۴۵۰,۰۰۰ ۲۴,۸۰۵,۰۰۰-
۲۳ کهگیلویه و بویراحمد ۱۶۶,۶۸۷,۰۰۰ ۱۴۰,۲۹۱,۰۰۰ ۲۶,۳۹۶,۰۰۰-
۲۴ گلستان ۱۰۴,۹۶۴,۰۰۰ ۱۲۰,۷۵۴,۰۰۰ ۱۵,۷۹۰,۰۰۰
۲۵ گیلان ۱۴۷,۱۹۵,۰۰۰ ۱۳۴,۴۱۲,۰۰۰ ۱۲,۷۸۳,۰۰۰-
۲۶ لرستان ۱۳۱,۲۰۵,۰۰۰ ۱۱۴,۵۰۱,۰۰۰ ۱۶,۷۰۴,۰۰۰-
۲۷ مازندران ۱۶۸,۴۹۳,۰۰۰ ۱۸۴,۳۴۵,۰۰۰ ۱۵,۸۵۲,۰۰۰
۲۸ مرکزی ۱۴۰,۸۸۸,۰۰۰ ۱۲۶,۹۵۵,۰۰۰ ۱۳,۹۳۳,۰۰۰-
۲۹ هرمزگان ۱۴۵,۴۱۹,۰۰۰ ۱۲۴,۹۴۱,۰۰۰ ۲۰,۴۷۸,۰۰۰-
۳۰ همدان ۱۰۸,۸۷۳,۰۰۰ ۱۳۴,۶۲۳,۰۰۰ ۲۵,۷۵۰,۰۰۰
۳۱ یزد ۱۷۷,۹۵۶,۰۰۰ ۱۶۶,۴۰۱,۰۰۰ ۱۱,۵۵۵,۰۰۰-
کل کشور ۱۳۸,۵۲۸,۰۰۰ ۱۳۹,۰۵۱,۰۰۰ ۵۲۳,۰۰۰

همان گونه که مشاهده می شود از مجموع ۳۱ استان کشور در ۱۶ استان به طور متوسط میزان هزینه کرد خانوار روستایی در طول سال بیشتر از میزان متوسط درآمد آنان بوده است. این بدان معناست که در این ۱۶ استان خانوارهای روستایی برای تأمین مایحتاج خوراکی و غیرخوراکی خود در طول سال علاوه بر هزینه کرد کل درآمد خود به استقراض روی آورده اند و یا اینکه در صورت وجود، از اندوخته پس انداز خویش در سال های قبل برای تأمین هزینه های خود در سال ۱۳۹۳ استفاده کرده اند.

هرچند که درمجموع میزان تفاضل بین درآمد و هزینه خانوار روستایی در کل کشور مثبت است اما مقدار این تفاضل بسیار ناچیز و در حد ۵۲،۳۰۰ تومان می باشد.

با توجه به آنچه ارائه شد اگر رویه موجود در درازمدت ادامه یابد موجب ایجاد شکاف بیشتر بین مناطق روستایی و شهری خواهد و در نتیجه مسائلی مثل فقر روستایی، افزایش مهاجرات روستاییان و… را در پی خواهد داشت.