تخریب خاک را به‌اندازه کمبود آب جدی بگیریم

رئیس انجمن علوم خاک ایران گفت: کنار کمبود منابع آبی باید درباره روند تخریب خاک در کشور نیز هشدار داد، زیرا از ۱۸.۵میلیون هکتار اراضی کشاورزی تنها ۱.۳میلیون هکتار اراضی ایده‌آل برای کشاورزی باقی مانده است.

agripress0018به گزارش اگری پرس منوچهر گرجی در گفت‌وگو خبرگزاری تسنیم گفت: با توجه به نقش خاک در کشاورزی این ماده اهمیت فراوانی بین کشورهای جهان و تأمین نیازهای افراد دارد و تغییر کاربری اراضی کشاورزی به غیر در کشورهای پیشرفته تقریباً امری غیرممکن است.

رئیس انجمن علوم خاک ایران، افزود: در کشورهای دارای کشاورزی پیشرفته برای حفظ منابع خاک، سازمان‌های عریض و طویلی در وزارت‌های کشاورزی یا محیط زیست ایجاد شده است اما در کشور ما تنها به آب به‌عنوان یک مسئله و بحران جدی نگاه می‌شود درحالی که اگر روند تخریب خاک در کشور متوقف نشود وضعیت منابع آبی روز به روز حادتر می‌شود. وی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین دلایل کم‌آبی، ذخیره نشدن آب‌های زیرزمینی و هدررفت آب ناشی از فرسایش خاک است، خاطرنشان کرد: دلیل افزایش دفعات بروز سیل در سالهای اخیر، تخریب و فرسایش خاک است و در برخی مناطق کشور، اراضی دیگر توان نگهداری و ذخیره سازی آبهای جاری را ندارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه سالانه یک در صد ظرفیت آب سدهای کشور به‌وسیله رسوب خاک پر می‌شود، ادامه داد: سرعت “فرسایش خاک” در ایران ناشی از تخریب اراضی، عدم توجه به حاصلخیزی خاک، شخم غلط، از بین بردن پوشش گیاهی وغیره به‌شدت افزایش یافته که این امرعامل بروز پدیده جدید ریزگردها نیز است.

وی تصریح کرد: از۱۸ونیم میلیون هکتار اراضی کشاورزی تنها ۱٫۳میلیون هکتار اراضی حاصلخیز (کلاس یک) و ایده‌آل برای کشاورزی است و مابقی محدودیت‌هایی مانند شیب زیاد، شوری (در درجات مختلف)، سنگلاخ بودن و عمق کم خاک دارد که این میزان نیز به‌دلیل نزدیکی به شهرها و روستاها هرساله در حال کاهش و تغییر کاربری است.

گرجی اظهار داشت: مسئول حفظ خاک اراضی کشاورزی، معاونت آب و خاک (معاونت آب، خاک و صنایع) وزارت جهاد‌ کشاورزی است اما باید تابلوی این معاونت را کند و تابلوی معاونت آب نصب کرد زیرا تا به امروز هیچ گونه فعالیتی برای حفظ منابع خاک بخش کشاورزی انجام نداده است.

وی در پایان با اشاره به مهمترین دلایل تخریب خاک در کشور، اظهار داشت: تغییر اراضی کشاورزی، فرسایش خاک، شور شدن اراضی و کاهش حاصلخیزی و از دست رفتن عناصر غذایی خاک از مهمترین دلایل تخریب موجودی خاک بوده و روز به روز از کیفیت خاک کشور در حال کاسته شدن است.

گفتنی است که برای تأکید بر اهمیت خاک در زندگی مردم، سازمان ملل، سال ۲۰۱۵ را با عنوان سال جهانی خاک نامگذاری کرده است. ایران از لحاظ “فرسایش خاک” رتبه اول را میان کشور‌های آسیایی دارد.